مسکویت یکی از کانی های مهم سنگ های آذرین درونی اسیدی مثل گرانیت ها و پگماتیت ها است. ابعاد بلورهای مسکویت در داخل پگماتیت ها گاهی به چند ده سانتی متر می رسد. در سنگ های دگرگونی مثل شیست ها و گنیس ها نیز مسکویت به فراوانی یا فت می شود . در بعضی از سنگ های شیستی، پولک های ریز مسکویت به صورت انبوهه های رشته ای با جلای ابریشمی ظاهر می شود که به آن سریسیت می گویند. سریسیت به صورت ثانویه از تجزیه و دگرسانی کانی هایی مثل فلدسپات، آندالوزیت، توپاز، کیانیت و اسپودمن حاصل می شود.

بیوتیت را می توان در بسیاری از سنگ ها مشاهده نمود. این کانی در سنگ های آذرین مختلف از جمله در گرانیت ها، پگماتیت ها، دیوریت ها، گابروها و حتی پریدوتیت ها دیده می شود. همچنین بیوتیت در سنگ های آذرین خروجی نیز مشاهده می شود. در سنگ های دگرگونی در گستره وسیعی از شرایط دما و فشار تشکیل می شود و علاوه بر سنگ های دگرگونی از نوع همبری، در سنگ های دگرگونی ناحیه ای نیز مشاهده می گردد. ورمیکولیت نیز از میکاهایی است که عمدتاً از دگرسانی بیوتیت حاصل می شود. استیلپنوملان 1 کانی مشابه بیوتیت است که در سنگ های دگرگونی مثل شیست ها و سازنده های آهن نواری دیده می شود.

از بين کاني هاي ميکا، موسکوويت به خاطر خواص فيزيکي، شيميايي، حرارتي و مکانيکي استثنايي که دارد، در صنعت کاربرد فراوان دارد. ورميکوليت و فلوگوپيت هم مانند ميکا از اهميت برخوردار هستند. از بيوتيت به ندرت در مصارف صنعتي استفاده مي شود.

موسكوويت نوع صفحه اي در الكترونيك(خازن ها و لامپ ها)، ساختن ورقه 84 و همچنين به دليل خاصيت دي الكتريك آن در ساخت لوازم عايق حرارتي و الکتريکي كاربرد دارد. به علت مقاومت بالاي حرارتي و شفاف بودن آن، در پنجره هاي كوره هاي الكتريكي از مسكويت بهره مي گيرند.

موسكوويت نوع پولكي بيشتر براي ساختن صفحه هاي ميكايي به كار مي رود. مصارف بيشتر موسكوويت پولكي عبارتند از : پركننده در سيمان، آسفالت و رنگ، تزيين بتن، جلوگيري از گيركردن مته ها به هنگام حفاري، و نوع بسيار دانه ريز مسكويت براي بالا بردن مقاومت رنگ در برابر رطوبت، چسبندگي و فرسايش به كار مي رود. 

ميکاي ورقه اي با کيفيت بالا، عمدتاٌ مسکويت، در بسياري از صنايع خصوصاٌ الکتريسيته به کار مي رود. اين امر به دليل آن است که اين کاني داراي مقاومت دي الکتريک بالاست. همچنين استفاده از اين کاني از اتلاف انرژي جلوگيري مي کند. از ديگر مشخصه هاي اين کاني حساسيت الکتريکي بالا و ضريب حرارتي پايين مي باشد.علاوه بر اين خصوصيات، ميکا در دماي بالا مقاوم باقي مي ماند.

پنجره هايي که از ميکا ساخته مي شود داراي مقاومت مکانيکي بالايي هستند و از هدر رفتن انرژي جلوگيري مي کنند. انواع ميکا داراي ضريب دي الکتريک بين 5 تا7 است. به طوريکه ازآن مي توان در ساختن خازن استفاده کرد. خواص الکتريکي و مکانيکي بالاي ميکا همراه با چسبندگي کم و همچنين توانايي دور کردن گرما از خود باعث شده است که از آن در ساختن ترانزيستور استفاده شود و از ميکا ها با ضخامت 1/0 ميلي متر براي ساختن پوشش براي سيم ها استفاده مي شود. کاربرد اين سيم ها بيشتر در مبدل هاي الکتريکي است، که باعث کوچک تر شدن و سبک تر شدن آنها مي شود.

مقاومت بالاي ميکا درمقابل گرما، چگالي کم و مقاومت مکانيکي بالاي آن باعث شده است که از آن در ساختن مقاومت هاي الکتريکي استفاده شود. همچنين ميکا، به دليل بالا بودن کيفيت در توليد ليزرهاي هليوم نئون فيلترهاي اپتيکي مخصوص، آسترها و پوشش براي شيشه هايي که بايد فشار بالاي بخار را تحمل کنند، ساخت ديافراگم براي وسايل تنفس اکسيژن، وسايلي جهت رديابي و همچنين وسايلي براي سنجش گرما استفاده مي شود.

تحقيقات و آزمايش هاي اخير نشان داده است که از ميکا مي توان در ساخت محدوده وسيعي از وسايل مانند ساختن پرده هاي پنکه هاي هوايي، ساخت داشبورد ماشين و کف پوش استفاده کرد. همچنين از آن به عنوان جانشيني براي آزبست در ساخت ترمز ماشين استفاده مي شود.

جايگزين ها ميکا را به دليل خواص فيزيکي و مکانيکي بالايي که دارد، در بسياري از مصارف صنعتي استفاده مي کنند و شايد بتوان گفت که جايگزيني براي آن وجود نداشته باشد. اما در بعضي موارد شن و تالک به جاي آن مورد استفاده قرار مي گيرند (مانند پوشش سقف ها). از فايبر گلاس در موارد محدودي به جاي ميکا در ساختن پلاستيک هاي مخصوص استفاده مي شود

از نظر کاني شناسي کاني هاي گروه ميکا به سه گروه تقسيم مي شوند که عبارتند از:

گروه اصلي ميکا، گروه ميکاهاي شکننده و گروه کلريتي. همه کاني هاي اين گروه ها داراي ساختمان منوکلينيک هستند. ساختار ميکا ترکيبي از دو لايه تتراهدرال سيليکا و يک لايه اکتاهدرال مرکزي است.

از بين کاني هاي ميکا، موسکوويت به خاطر خواص فيزيکي، شيميايي، حرارتي و مکانيکي استثنايي که دارد، در صنعت کاربرد فراوان دارد.

موسكوويت نوع پولكي بيشتر براي ساختن صفحه هاي ميكايي به كار مي رود. مصارف بيشتر موسكوويت پولكي عبارتند از : پركننده در سيمان، آسفالت و رنگ، تزيين بتن، جلوگيري از گيركردن مته ها به هنگام حفاري، و نوع بسيار دانه ريز مسكويت براي بالا بردن مقاومت رنگ در برابر رطوبت، چسبندگي و فرسايش به كار مي رود.

موسكوويت نوع صفحه اي در الكترونيك(خازن ها و لامپ ها)، سـاختن ورقه 84 و همچنين به دليل خاصيت دي الكتريك آن در ساخت لوازم عايق حرارتي و الکتريکي كاربرد دارد. به علت مقاومت بالاي حرارتي و شفاف بودن آن، در پنجره هاي كوره هاي الكتريكي از مسكويت بهره مي گيرندميکاي ورقه اي با کيفيت بالا، عمدتاٌ مسکويت، در بسياري از صنايع خصوصاٌ الکتريسيته به کار مي رود.

انواع ميكاي مصرفي در كشور به صورت هاي ورقه اي، خرده ميكا و ميكاي فلسي از همه انواع ميكاها بوده و ضمناً خرده هاي ميكا به صورت بلوكها و ورقه هاي نازك به دست مي آيد كه به صورت قالبي ساخته شده و براي ساختن كاغذ، ميكا به كار مي رود.

طبق آمارهاي موجود كشور، با توجه به نياز روز افزون صنايع مختلف به ويژه صنعت نفت، لاستيك سازي، متالوژي و … ساليانه به حدود 1800 تن ميكا نياز دارد، كه البته8 نزديك به 40 درصد آن در صنعت نفت (در بخش حفاري هاي نفتي) مورد مصرف قرار مي گيرد. از ساير واحدها عمده مصرف كننده اين ماده ارزشمند و حياتي مي توان، صنايع لاستيك سازي كشور با مصرف ساليانه بيش از 350 تن، صنايع تزئيني و آرايشي با مصرف 150 تا 200 تن و صنايع رنگ سازي، برق الكترونيك و… مجموعاً با بيش از 400 تن اشاره نمود.

میکا گروهی از ترکیب های پیچیده سیلیکات آلومینیوم آبدار و فلزهای قلیایی است که آب ترکیب همه آنها به صورت هیدروکسیل بوده و بیشتر آنها دارای یک یا چند عنصر دیگر مانند آهن ،منیزیم، لیتیم و فلوئور هستند. کانی های اصلی گروه میکا، مسکوویت، فلوگوپیت، بیوتیت، لیپدولیت هستند که از میان آنها، مسکوویت و فلوگوپیت ارزش اقتصادی بیشتری دارند.

اصلی ترین میکای مصرفی در صنعت، نوعی مسکوویت است که به فراوانی در طبیعت یافت می شود و خواص عالی الکتریکی دارد. معمولی ترین کانی این گروه بیوتیت است. صنعت امروزی میکا به دو شیوه کار می کند:

–          گروه نخست: تولید کنندگان میکای ورقه ای

–          گروه دوم: تولید کنندگان میکای خرد شده

گفته می شود که بهره برداری از میکا در هند، پیشینه ای 2000 ساله دارد. در آغاز، در پزشکی و داروسازی و سپس اندک اندک در رشته های گوناگون کاربرد یافته است و واژه لاتین میک (Micate) به معنی درخشند یا براق است که نخستین بار توسط اگریکولا در سال 1546 میلادی به کار گرفته شده است. در سده نوزدهم میلادی در ایالات متحده امریکا، میکا در پنجره های کوچک بازدید کوره کاربرد داشته است.

ميکا را مي توان با بازدهي بالا توسط روش هاي تغليظ ثقلي بازيابي کرد، اين در حالي است که کنسانتره نهايي بيشتر در اثر اختلاف در شکل ذرات به دست مي آيد تا اختلاف در وزن مخصوص.

کنسانتره ميکا را مي توان به دو صورت تر و خشک فرآوري کرد. فرآوري ميکا در حالت تر به وسيله اسپيرال و توسط روشي به نام زيگزاگ انجام مي گيرد. در حالتي که کنسانتره خشک باشد، کاني در دو مرحله توسط سنگ شکن فکي خرد مي شود. بعد از سنگ شکن اول ذرات خرد شده توسط سرند به پنج بخش ابعادي مختلف تقسيم مي شوند که عبارتند از: ذرات درشت (mm65/1+) که اين ذرات براي خردايش مجدد به داخل سنگ شکن بر مي گردد. سه فراکسيون بعدي (mm 65/1+وmm 4/0+8/0وmm 15/0+4/0-) هر کدام به صورت جداگانه بر روي ميز فرآوري مي شوند تا کنسانتره نهايي به دست آيد. محصول مياني به دست آمده از هر کدام از ميزها وارد سنگ شکن دوم شده و پس از خردايش مجدداٌ سرند مي شوند تا اندازه هاي مورد نظر به دست آيد. عمده محصولات فرعي ميکا که در کارخانه هاي فرآوري توليد مي شود، عبارتند از کائولن – کوارتز و فلسپار. در بعضي از کارخانه ها همه اين محصولات توليد مي شود در حالي که در بعضي ديگر يک يا دو مورد از آنها به عنوان محصول ارائه مي شود. شيشه از نوع سيليکا مي تواند در بيشتر کارخانه هاي فرآوري ميکا با اضافه کردن مقدار کافي از کوارتز به دست آيد.

میکاها زیرگروه مهمی از فیلوسیلیکاتها 2 یا سیلیکاتهای ورقه ای هستند که از مهمترین آنها می توان به مسکویت ، بیوتیت ، فلوگوپیت ، ورمیکولیت و لپیدولیت اشاره نمود . نام میکا احتمالاً از واژه یونانی به معنی درخشان و براق گرفته شده است . نام مسکویت از شهر مسکو گرفته شده است . مسکویت بیشترین خاصیت تورق را در بین میکاها دارد. به صورت پولکی، پرمانند و کروی نیز مشاهده می شود . ورقه های نازک مسکویت بی رنگ و شفاف بوده ولی ورقه های ضخیم آن به رنگهای زرد، قهوه ای، سبز و قرمز دیده می شود . نام بیوتیت به افتخار فیزیکدان فرانسوی جی . بی. بیوت انتخاب شده است. بیوتیت به صورت توده های ورقه ای نامنظم، پولکهای پراکنده، انبوهه های فلسی شکل و یا شش گوشه دیده می شود . رنگ بیوتیت سبز تیره، قهوه ای تا سیاه و به ندرت به صورت زرد روشن است. ورقه های نازک بیوتیت دودی است.

نام ماده شیمیایی : میکا  

حدود مجاز :

 OSHA  PEL – TWA  8H : 3 mg/m3( گردو غبار قابل استنشاق )

ACGIH 1988-89 TLV –TWA : 3mg/m3 (  گرد و غبار قابل استنشاق)

خصو صیات فیزیکی میکا : وزن مولکولی میکا : 797 گرم /مول ، وزن مخصوص میکا: 2.8  تا 3.1

میکا سیلیکات جامد ورقه ای شکل سفید و غیر قابل اشتعال و نامحلول در آب ، ترکیبی از 1% کوارتز و 9 ماده معدنی دیگر است .

ارگان هدف میکا: پوست . چشمها .و سیستم تنفسی .

اثرات حاد میکا: اثرات میکا مختصری التهاب مکانیکی پوست ، چشمها و سیستم تنفسی که در تماس کارگربا هر ماده خارجی دیگر نیز ممکن است ایجاد شود .

اثرات مزمن میکا : پنوموکونیوز که مشخصه آن سرفه است .کندی تنفس ، ضعف و کاهش وزن ، البته طبق مطالعات انجام شده در 5 نفر از 6 نفر فردی که با 25 ذره میکا به مدت 10 سال تماس  داشته اند پنوموکونیوز مشاهده شد.

سرطانزایی میکا:   میکا در لیست مواد سرطانزای تعیین شده توسط  NTP –IARC – OSHA  قرار ندارد .

 اقدامات اولیه :  تماس میکا با چشم : شستشوی فوری با آب فراوان به مدت 15 دقیقه .

 تماس میکا با پوست : شستشو با آب و صابون .  استنشاق میکا: انتقال فرد به هوای تازه . بلعیدن میکا: گزارش نشده (غیر محتمل). خاموش کننده : میکا نمی سوزد .

ریختن و پاشش : جمع آوری میکا بوسیله جارو و خاک انداز یا سیستم مکش (جارو برقی )انجام شده ودر حین جمع آوری از ایجاد گرد و غبار جلوگیری شود .

وسایل حفاظت فردی در برابر میکا:

عینک : عینک حفاظتی یا عینکهای ایمنی مواد شیمیایی و محافظ چشم و صورت استفاده شود .

ماسک – نصب تهویه موضعی و عمومی با قدرت کافی .

نحوه انبارش و نگهداری میکا:

میکا در ظروف در بسته ودور از رطوبت  نگهداری شود  و ظرف در برابر صدمات فیزیکی محافظت شود.

میکا یک ماده ی معدنی است که ورقه های آن را « آیزِن گلاس » می گویند. میکا نامی است که بر گروهی از کانی های سنگ پدیدآر، نهاده شده است. کانی های میکا عبارتند از : میکای سفید، فلوگوپیت، میکا سیاه، لپیدولیت . چون ممکن است در تلفظ این اسم ها دچار اشکال شوید از این رو ترجیح داده شده که برای همه لفظ میکا را بکار برده شود. تمام انواع میکا هر چند از فلزات مختلفی تشکیل شده اند ولی همه شبیه به یکدیگرند. تمام انواع « میکا » را می توان به صورت ورقه های نازکی درآورد و چون خیلی نرم هستند و به آسانی با ناخن خط بر می دارند. همه ی میکاها نوعی کریستال بوجود می آورند که به لحاظ رنگ گوناگون است. یعنی آنکه به ترتیب از بی رنگ شروع شده به رنگ های سبز، قرمز، قهوه ای و سیاه در می آید. میکا در بیشتر سنگ های موجود در قشر زمین یافت می شود. میکا بخش مهمی از سنگ های آذرین می باشد. می دانید که سنگ های آذرین از سرد شدن مواد گداخته ، تشکیل شده اند، پس میکا نیز همین گونه پدید آمده است.

گاهی برخی از مواد معدنی در شرایط خاصی تبدیل به میکا می شوند. این عمل را متامورفیزم یا دگردیسی می نامند و مقصود تغییراتی است که در مواد معدنی بر اثر حرارت، فشار و آب بوجود می آید.

اين كاني به رنگ هاي قهوه اي مايل به زرد، قرمز، مايل به قهوه اي، بي رنگ و سفيد مايل به سبز و رنگ خاك آن سفيد بوده، داراي سختي 2-5/2 و وزن مخصوص 7/2 تا 9/2 مي باشد و قابليت خمش الاستيكي داشته در سيستم منوكلينيك متبلور مي شود. از فلوگوپيت در صنايع تهيه لوازم عايق الكتريكي، تهيه طلق، كاغذ و سنگ هاي نسوز، لاستيك سازي، سراميك سازي و … استفاده مي نمايند. فلوگوپيت در اسيد سولفوريك غليظ حل شده و ژله سيليسي ايجاد مي نمايد. از فلوگوپيت به عنوان عايق در شمع هواپيما استفاده مي شود.

از ساير كاني هاي خانواده ميكاها مي توان به ليپدوليت و زنوالديت اشاره نمود كه داراي گسترش و فراواني خيلي كمتري بوده و جهت تهيه عنصر ليتيم و نمك هاي مربوطه آن، در ساخت آلياژهاي فلزات سبك همراه پتاسيم و در فولادسازي و تهيه وسائل اپتيك نظير عدسيها كاربرد دارند. وجود نمك هاي ليپدوليت در چشمه هاي آب هاي معدني براي معالجات پزشكي مفيد است. از اين كاني همچنين در آتش بازيها استفاده مي نمايند.