پيدايش ورميكوليت، بيشتر در نتيجه دگرساني (alteration) ميكا (بيوتيت و فلوگوپيت) در اثر فرآيندهاي هوازدگي (weathering processes) و دگرساني گرمابي (hydrothermal alteration processes) است. شواهدي دال بر تشكيل كاني ورميكوليت در اثر عملكرد چشمههاي آبگرم معدني با دماي 60 تا 90 درجه سانتيگراد و اسيديته 3 تا 6 در ژاپن گزارش شده است.
ورميكوليت گاه جزو كانيهاي تشكيلدهنده برخي اسليتها است و يا به عنوان يك كاني ثانويه، حفرات سنگهاي آتشفشاني بازيك (خصوصاً بازالت) را به صورت بافت بادامكي (amygdaloidal) پر ميكند. همچنين ورميكوليت (به همراه ميكاي كلريتي) يكي از كانيهاي فرعي تشكيلدهندة رسوبات قديمي با منشاء دريايي محسوب ميشود. با توجه به تأثير منفي پتاسيم موجود در آب دريا بر فرآيند تشكيل، احتمال پيدايش اين كاني از دگرساني كانيهاي خانواده ميكا در رسوبات دريايي اندك است. لذا ورميكوليت يافت شده در رسوبات دريايي، ميبايست از دگرساني كانيهايي غير از ميكا و براي مثال از مواد آتشفشاني، كلريت و هورنبلند ايجاد شده باشد. ورميكوليت، همچنين با كربناتيتها و سنگ آهكهاي دگرگونشده نيز يافت شده است. نظريههاي موجود در زمينه نحوة پيدايش كانسارهاي ورميكوليت حاصل انجام مطالعات تفصيلي بر روي سه ذخيره بزرگ بوده است.
مطالعات انجام يافته در معدن لايبي (Libby) واقع در ايالت مونتاناي آمريكا نشان ميدهد كه پيدايش ماده معدني حاصل از دگرساني بيوتيت در داخل پيكره پيروكسنيتها به هيدروبيوتيت و در نهايت ورميكوليت است. اين پيروكسنيتها بخشي از كمپلكس اولترامافيك آلكالن ريني كريك (Riny Creek) است كه سنگ درونگير كانسار را تشكيل ميدهد. دگرساني بيوتيتها به عملكرد آبهاي زيرزميني نسبت داده شده است، اگرچه ممكن است هيدروبيوتيت، ناشي از دگرساني حرارت بالا به نظر برسد.
بررسي نهشتههاي ورميكوليت تايگرويل (Tigerville) واقع در كاروليناي جنوبي، نشان ميدهد كه در تشكيل ذخاير ورميكوليت پرعيار اين منطقه، فعاليتهاي گرمايي بر روي بيوتيتي كه پيشتر به واسطه عملكرد آبهاي زيرزميني حاصل شده، ضروري است.
مطالعات انجام يافته در كانسار ورميكوليت اينوري (Enoree) نيز بر تشكيل ورميكوليت و هيدروبيوتيت در اثر فرآيندهاي هوازدگي دلالت دارد. مناطق داراي ورميكوليت در اين كانسار در مرز بين سنگهاي دگرگونه (با ماهيت رسوبي) و توده اولترامافيك پتاسيك قرار گرفتهاند.
پيدايش ذخاير اقتصادي ورميكوليت عمدتاً حاصل دگرساني بيوتيت است، كه در اين امر عوامل هوازدگي بيشتر از فرآيندهاي گرمابي نقش دارد، چرا كه ايجاد ورميكوليت در شرايط تعادلي و در دماي بيشتر از 300 درجه سانتيگراد در فرآيندهاي گرمابي محتمل نيست. ورميكوليت حاصله بلورهاي درشتي تشكيل ميدهد كه پسودومورف ميكا است. اين نوع ورميكوليت از سازندههاي رسي برخي از خاكها به شمار ميآيد. وجود شرايط آب و هوايي گرم و مرطوب، اين نوع دگرساني را تشديد ميكند.