ورميكوليت در طبيعت به صورت پولك‌هاي ريز (به عنوان يكي از تشكيل‌دهنده‌هاي رسي خاك) تا ورقه‌هاي بزرگ در ابعاد چند سانتي‌متري و در حالت منبسط، بصورت دانه‌هاي آكاردئوني شكل يافت مي‌شود. رنگ اين كاني از سياه، قهوه‌اي در نمونه‌هاي خام تا طلايي، قهوه‌اي و برنزي در نمونه‌هاي منبسط تغيير مي‌كند. سختي ورميكوليت بين 5/1 تا 2 (در مقياس موس) است. همچنين، لمس اين كاني صابوني بوده و از اين نظر با تالك قابل مقايسه است.
درصد آب آزاد آن حداكثر 5/0 و اسيديته دوغاب آن 9/5 تا 7 است. همچنين وزن مخصوص ورميكوليت در نمونه‌هاي خام و منبسط به ترتيب 460 تا 960 و 56 تا 192 كيلوگرم‌ بر مترمكعب است. چگالي توده‌اي ورميكوليت خام بين 640 تا 1120 كيلوگرم ‌بر مترمكعب و براي نوع منبسط آن 46 تا 160 كيلوگرم ‌برمترمكعب است.
نقطه ذوب كاني 1315درجه سانتي‌گراد و گرماي ويژه آن 840 ژول ‌بر‌ كيلوگرم‌ درجه ‌سانتي‌گراد (J/kgCº) است. رسانايي حرارتي اين كاني نيز 27/0 تا 41/0B.T.U. برآورد شده است.
تمامي کاني هاي گروه ميکا به صورت ورقه هاي بسيار نازکي مي شکنند که کاني شناسان آن را “کليواژميکا” مي نامند. مانند کاني تالک، ورميکوليت داراي آب فشرده در ميان لايه هاي سيليکاته مي باشد. در نتيجه هنگامي که ميکا حرارت داده مي شود، آب خارج شده و کاني منبسط مي گردد. اين انبساط و سبکي ورميکوليت در صنايع، کشاورزي و ساختمان سازي مورد استفاده قرار مي گيرد.
ورميکوليت کاني است به رنگ قهوه اي روشن تا تيره که به صورت دانه هاي آکاردئوني شکل Accordion-shaped ديده مي شود. چگالي ورميكوليت خام يا كنسانتره بين 1120-640 كيلوگرم بر متر مكعب و براي نوع منبسط 160-64 كيلوگرم بر متر مكعب است و رطوبت آن در دماي کمتر از 110 درجه سانتيگراد، 10-4 % و pH آن در آب 9-6 مي باشد. ورميکوليت يک کاني غيرقابل احتراق است که در دماي 1150-1250 درجه سانتیگراد سخت شده و رسوب مي کند. دماي جوش ورميکوليت 1200-1320 درجه سانتیگراد و گرماي ويژه آن 08/1-84/0 kJ/kgK است.

 ورميكوليت، نام عمومي گروهي از آلومينوسيليكات هاي آبدار آهن و منيزيم است و يا بخشي از گروه كاني هاي فيلوسيليكاته (سيليكات هاي صفحه اي) است كه در ظاهر شبيه به ميكا مي باشد. گروه کاني هاي ميکا شامل کاني هاي بيوتيت، مسکويت، ليپدوليت و فلوگوپيت مي باشد که ورميکوليت از دگرساني و يا هوازدگي كاني هاي بيوتيت و فلوگوپيت ايجاد مي شود.
نام كاني ورميكوليت از واژه لاتين vermiculusیاWorm (كرم يا كرم- حشره)، Vermiculitaيا Vermiculit و Vermicular به معناي كرم مانند گرفته شده است، زيرا در اثر ضربه گرمايي (دماي بيش از 870 سانتیگراد)، حجم آن 20 تا 30 برابر حجم اوليه افزايش يافته (منبسط شده) و رشته هاي كرم مانندي به وجود مي آورد كه مهمترين ويژگي اين ماده است.
در گذشته نامهاي جفريسیت(Jefferisite) ، كريت (Kerrite)، پروتوورميكوليت (Protovermiculite) و وآليت (Voalite) بكار مي‌رفت ولي امروزه از واژه عمومي ورميكوليت استفاده مي‌شود.

ورميکوليت با فرمول عمومي زیر در سيستم مونوکلينيک متبلور شده و داراي سختي 2- 1.5 مي باشد (Mg,Ca نمادي از کاتيون هاي تبادل پذير است):