| ویژگی | ذخایر |
| مشخصات کلی | ذخایر دگرزاد (ثانویه) هستند که از دگرسانی کانی هاي بیوتیت، فلوگوپیت یا کلریت موجود در سنگ هاي فوق بازي و قلیایی به وسیله سیالات گرمابی دما پایین و یا آب هاي سطحی و زیرزمینی به وجود می آیند. |
| جایگاه تکتونیکی | ریفت هاي درون قاره اي یا حواشی پلاتفرم در مناطق ژئوسنکلینالی |
| جایگاه زمین شناسی | سنگ هاي آذرین بازي و فوق بازي یا دگرگونی که در معرض فرآیند هوازدگی یا دگرسانی دما پایین قرار گرفته اند. |
| گسترش زمانی | بیشتر ذخایر اقتصادي در محدوده زمانی پرکامبرین تا ژوراسیک قرار دارند. |
|
سنگ میزبان
|
بیوتیتیت، پیروکسنیت، پریدوتیت همچنین فسکریت، کربناتیت و سرپانتینیت هاي داراي همبري با آلکالی گرانیت، سینیت و پگماتیت، آمفیبولیت و بیوتیت شیست هاي قطع شده توسط دایک هاي پیروکسینیتی، پریدوتیتی یا پگماتیتی |
| شکل ذخایر | عدسی شکل و لایه اي |
| ساخت و بافت | دانه ریز، فلس مانند و کتابی |
| کانی اقتصادي | ورمیکولیت و کانی هاي گروه میکا± آپاتیت |
| باطله | آمفیبول، سرپانتین، پیروکسن، آزبست، بیوتیت و فلوگوپیت |
| دگرسانی | کانی ورمیکولیت خود محصول دگرسانی سنگ هاي میکادار طی فرآیند هیپوژن است. |
| هوازدگی | کانی ورمیکولیت خود محصول دگرسانی سنگهاي میکادار طی فرآیند سوپرژن است. |
| کنترل کننده ها | وجود سنگ مادر مناسب، وجود سیستم هاي گسلی و شکستگی براي هدایت سیالات گرمابی بالارو (هیپوژن) و آب هاي سطحی و زیرزمینی پایین رو (سوپرژن) براي تسهیل دگرسانی کانی هاي مادر ورمیکولیت |
| معیارهاي زمین شناسی | وجود سنگ هاي آذرین غنی از میکا (به ویژه بیوتیت) که تحت تاثیر فرآیند هاي هیپوژن یا سوپرژن قرار گرفته باشند؛ وجود پوسته هوازده از کانی هاي رسی همراه با توف و دیگر مواد آذرآواري |
| معیارهاي ژئوفیزیکی | مغناطیس سنجی |
| معیارهاي ژئوشیمیایی | افزایش مقادیر K و Mg و نسبت پایین (0.15>) در نزدیکی و بالاي ذخیره، پایین بودن فلوئور(%0.05>) در سنگ میزبان ذخیره، وجود ورمیکولیت در خاك هاي سطحی، مقدار آب موجود در ورمیکولیت تجاري بین 6 تا 17 درصد است. |
| کانسارهاي شناخته شده در ایران | – ورمیکولیت کلیبر: از نوع مافیکی- اولترامافیکی بوده و شواهد حاکی از آن است تشکیل ورمیکولیت در اثر نفوذ دایک هاي سینیتی در
پیروکسنیت انجام گرفته است. – ورمیکولیت املش: کانی زایی ورمیکولیت در مرز یک دایک دیابازیک با سنگهاي رسوبی قدیمیتر (مارن و ماسه سنگ) پدید آمده است. |
| کانسار شناخته شده در دنیا | مافیکی- اولترامافیکی
– کانسار داي بوك و اشویله در کارولیناي شمالی – کانسار برنتون کواري، پنسیلوانیا – کانسارهاي لیباي (در مونتانا)، اینوره و تایگرویل در کارولیناي جنوبی؛ لووله کوپ، پالابورا در ترانسوال شمال شرقی بزرگترین ذخایر تامین کننده ورمیکولیت – کانسار اینکمپمنت، ویومینگ |
| گنیسی- شیستی
– نوارهاي ورمیکولیت در گنیس ها در لاسوگاس و نیومکزیکو – ورمیکولیت- بیوتیت در منطقه بوش(Bush) در تگزاس |
|
| کربناتی
– تشکیل ورمیکولیت در اثر هوازدگی منیزیت در Liano تگزاس – تشکیل ورمیکولیت در سنگ مرمر در Wappinger در غار Torry در ایالات متحده |
|
| گرانیتی: گرانیت هاي داگت پاس (Daggett Pass) در جنوب شرقی دریاچه تاهو، در ایالت کالیفرنیا |
*برگرفته از کتاب فهرست خدمات اكتشاف سنگ ها و كاني هاي
صنعتي